Mësimi nga Vietnam dhe Malajzia: Standarti i varfërisë së BPS duhet të ndryshohet

● Të dhënat e varfërisë së BPS duhet të ndryshojnë në mënyrë që të jenë më relevante dhe më të sakta në raport me situatën aktuale të shoqërisë.

● Vietnam dhe Malajzia kanë guximin të marrin atë politikë edhe pse nuk është miqësore për imazhin e qeverisë.

● Pa të dhëna të sakta, të gjitha programet e luftës kundër varfërisë nuk do të jenë efektive dhe të qëndrueshme.

Banda e Statistikës së Qëndrueshme (BPS) deklaron se vetëm rreth 9% e shoqërisë indoneziane është e varfër. Megjithatë, raporti Bankës Botërore tregon diçka tjetër, më shumë se 60% e popullsisë së Indonezisë jeton ende me shpenzime nën vijën e varfërisë ndërkombëtare prej 6.85 USD PPP/një ditë (e barabartë me 35.000-41.000 IDR).

Kjo nuk është thjesht një ndryshim shifrash. Publiku pyet pse dy institucionet mund të kenë shifra të ndryshme. Në fakt, ndryshimi vjen nga parashikimet bazë dhe metodat e ndryshme mes dy institucioneve.

Bankës Botërore i përcakton Indonezinë si vend me të ardhura të mesme të larta (Vendi i të ardhurave të mesme të sipërme/UMIC). Vijë e varfërisë sipas Bankës Botërore për Indonezinë është 6.85 USD për person në ditë. E rëndësishme është të kuptohet se shifra 6.85 USD duhet të konvertohet në rupia duke përdorur kursin e paritetit të fuqisë blerëse Pariteti i Fuqisë Blerëse (PPP) 2017 dhe jo kursin e valutës së huaj.

Ndërsa BPS përcakton linjën e varfërisë bazuar në dy komponentë kryesorë, atë të nevojës për ushqim dhe nevojës për jashtë ushqimore.

Ndryshimi i këtij shifri nuk është vetëm një çështje teknike, por reflekton mënyrën se si ne kuptojmë ose “thjeshtësojmë” realitetin shoqëror-ekonomik të shoqërisë së Indonezisë. Nëse miliona njerëz nuk konsiderohen të varfër sipas vendit, por vazhdojnë të kenë vështirësi për të përmbushur nevojat bazë si ushqimi, qiraja e banesës, ose shpenzimet shëndetësore, atëherë duhet të pyesim përsëri, “Kush e konsiderojmë ne të varfër? Dhe kush është i harruar nga politika?”

Vendosja e linjës së varfërisë nga qeveria është më pak relevante

Sipas mendimit tim, përdorimi i standardit të jetesës prej 20 mijë rupia /njeri/ditë është rrezik për të nënvlerësuar gjendjen reale të shoqërisë së rrezikuar. Edhe pse duket shumë ndryshe, shifra e varfërisë sipas BPS dhe Bankës Botërore vjen nga burime të njëjta të të dhënave, që është Anketa Kombëtare Sociale Ekonomike (Susenas).

Qasja që merr BPS është në rrezik të zvogëlojë barrën e jetesës së shoqërisë në kohët e sotme. Sepse kufiri i alokimit prej 25% për komponentën jashtë ushqimore mund të jetë shumë i ulët për të reflektuar një gjendje të jetesës të denjë.

Lexoni gjithashtu: Shumë aspekte të papërfshira në të dhënat kombëtare të varfërisë

Internet për shembull, për shumë njerëz tashmë është si një nevojë bazë. Dhe më shumë se kaq, nevoja për arsim që rritet me 10-15% në vit.

Nëse referenca e vijës së varfërisë është shumë e ulët, atëherë programet e ndihmës sociale rrezikojnë të mos arrijnë ata që kanë më shumë nevojë. Edhe pse është e qartë, trendi demografik kombëtar aktualisht është negativ për shkak të shoqërisë së klasës së mesme që është ngritur tashmë, por është më e lehtë të rikthehet në varfëri (të rrezikuar nga varfëria).

Ndërsa në situata të tilla si humbja e punës, sëmundja ose ndikimi i inflacionit, ky grup është shumë i ndjeshëm për të rënë direkt në varfëri absolute. Më shumë për ata që janë të përfshirë në huamarrje online. Pa mbrojtje sociale të duhur, ata do të vazhdojnë të jetojnë në pasiguri, por nuk do të shihen nga politikat zyrtare të vendit.

Lexoni gjithashtu: Pas kategorisë "varfëri" të BPS: Standardi i mbijetesës, jo niveli i mirëqenies

Vendosja e kategorisë së individit/ familjes së varfër nga BPS që është vetëm në bazë të shpenzimeve të përditshme prej 20 mijë RPK për person në ditë, në fakt diskrediton fenomenin e varfërisë kombëtare që është në të vërtetë. Këto shifra janë vetëm të mjaftueshme për të mbijetuar, jo për të zhvilluar jetën. Në këtë temë, Indonezia është tashmë pas Vietnamit dhe Malajzisë.

Vietnami guxon të rrisë ndjeshëm standardin e varfërisë

Shembulli interesant vjen nga Vietnami. Zyrtarisht ende klasifikohet si vend me të ardhura të mesme të ulëta (Lower Middle Income Country/LMIC). Por qeveria e Vietnamit është e guximshme të vendosë vijën e varfërisë kombëtare më të lartë se kufiri ndërkombëtar të përdorur nga Banka Botërore për vende të ngjashme.

Për periudhën 2021–2025, Vietnam vendos vijën e varfërisë në vlerën e VND2 milionë për kokë në muaj për zonat urbane (rreth ekuivalent i 1.3 milionë RPK në muaj), shumë më lart se standardi prej $3,65 PPP që përdoret zakonisht nga Banka Botërore për vendet LMIC.

Madje, qeveria e Vietnamit ka integruar qasje multidimensionale të varfërisë, duke përfshirë aspektet e arsimit, shëndetësisë, sanitacionit, deri te qasja në informacion. Kjo hap progresiv tregon se ngritja e vijës së varfërisë nuk është shenjë dobësie ekonomike, por angazhimi ndaj drejtësisë shoqërore dhe mirëqenies minimale. Tërheqëse është fakti se, edhe pse vendosin standarde të larta të varfërisë, Vietnam nuk është i turpëruar të pranojë se shumë qytetarë të tij ende konsiderohen të varfër.

Me një qasje më realistike, qeveria e Vietnamit vëren se rreth 18% e popullsisë së saj ende jeton nën vijën e varfërisë prej 6,85 dollarësh PPP/në ditë. Kjo shifër është më e lartë se ajo e vendeve fqinjë, por Vietnam zgjedh të jetë i sinqertë për gjendjen shoqërore-ekonomike.

Malajzia: Nga pretendimet e ulëta te realiteti më i saktë

Një situatë e ngjashme ndodh në Malajzi. Në vitin 2019, qeveria e Malajzisë pretendonte nivelin e varfërisë vetëm 0,4%. Papritur, Banka Botërore dhe Kombet e Bashkuara vërejnë se vijëza e varfërisë kombëtare të Malajzisë, e cila atëherë ishte vendosur në 980 RM/banesë/muaj (afërsisht 3,8 milionë rupia), është shumë e ulët dhe nuk pasqyron realitetin e kostove të jetesës.

Duke iu përgjigjur kritikave dhe në bashkëpunim me pandeminë Covid-19, Malajzia kryen reforma të plota në vitin 2020 duke ngritur vijën e varfërisë në RM2.208/banesë/muaj ose ekuivalente me 8,5 milionë rupia. Kjo çoi në rritje të shkallës së varfërisë në 8,4%, por kjo masë hapi rrugën për politika sociale më të sakta. Me të dhëna të sakta, programet e ndihmës sociale të qeverisë së Malajzisë si Bantuan Prihatin Nacional janë të saktë për qëllime.

Hasilnya, në vitin 2024, niveli zyrtar i varfërisë u ul vetëm në 1,3%—jo sepse linja u ul, por sepse ndërhyrjet u bënë më të saktë. Përvoja e Malajzisë tregon se guximi për të rritur standardin nuk është një formë dështimi, por një bazë për të hartuar politika më të drejta dhe me ndikim të vërtetë.

Mësimi nga dy vendet tier të Indonezisë në rajonin e Azisë Juglindore që bënë përshtatje të linjës së varfërisë nuk është popullor dhe ka rrezik politik për qeverinë e tyre. Por situata do të kthehet shpejt nëse qeveria angazhohet plotësisht për të eliminuar varfërinë përmes programeve të sakta dhe të qëndrueshme.

Si vende të zhvilluara së bashku, shifrat e rritjes ekonomike të Vietnamit dhe Malajzisë mund të shërbejnë si referencë. Indonesia që nga dekada e fundit gjithmonë është rreth 5%, ndërsa Malajzia dhe Vietnami të paktën kanë pasur rritje më shumë se 8% në disa vitet e fundit.

Reforma e linjës së varfërisë është një hap i parë për të siguruar që politikat publike të ofrojnë garanci për drejtësi sociale për të gjithë shoqërinë në mënyrë të vërtetë, jo vetëm shifra statistikore. Pa saktësi në të dhënat demografike, programet për uljen e varfërisë të qëndrueshme dhe inovacionet në politikat e ardhshme nuk janë të pamundura për t’i bërë realitet Indonesia të hyjë në rrjetën e middle income trap ose të mos dalë kurrë nga rruga drejt vendit të zhvilluar.