Afrika ka shkallën më të lartë të humbjes së pyjeve në botë – çfarë mund të bëjë G20 për të ndaluar këtë

Afrika ka nevojë për pyjet e saj për zhvillim të qëndrueshëm, ulje të varfërisë, siguri ushqimore, dhe për ta bërë kontinentin më rezistent ndaj ndryshimeve klimatike. Ata marrin 23% të kontinentit. Me 674 milion hektarë sipërfaqe, këto pyje zënë një sipërfaqe të njëjtë me pyllin Amazon.

Por Afrika ka shkallën më të lartë të humbjes së pyjeve në botë. Rreth 3.9 milion hektarë pyje afrikane – madhësia e rreth 381 milion fushash futbolli – u shuan çdo vit midis 2010 dhe 2020.

Pyjet e Afrikës ndodhen në rajonet tropikale të lagështa të qendrës dhe pjesëve të perëndimit të Afrikës. Ato dominohen nga pylli i basenit të Kongos dhe pyjet e mëdha Miombo, një zonë e nxehtë, e thatë në Afrikën e jugut. Shpyllëzimi është shkaktuar nga nevoja për tokë bujqësore, grumbullimi i pelenave të pashëndetshme, deforestimi dhe minierat.

---

Lexoni më shumë: Pyjet e Nigerisë po zhduken shpejt – nevojiten hapa urgjentë për të mbrojtur përfitimet e tyre për ekonominë dhe mjedisin

---

Si një ekolog i pyjeve që ka hulumtuar pyjet tropikale për 40 vjet, kam zbuluar se shpyllëzimi është i pamundur për t’u shuar plotësisht. Ka shumë arsye pse pyjet shkatërrohen, duke përfshirë për përfitime financiare ose sepse është e nevojshme për zhvillim dhe nuk mund të shmanget. Kjo do të thotë se njerëzit dhe pyjet e Afrikës përballen me një krizë të menjëhershme, e cila kërkon veprime të koordinuara.

Afrika e Jugut aktualisht mban presidencën e G20 – grupi i 19 ekonomive më të mëdha të botës dhe Bashkimit Afrikan. Tema e presidencës së Afrikës së Jugut për G20 në vitin 2025 – “Solidariteti, Barazia, Qëndrueshmëria” – i jep mundësi gjetjes së zgjidhjeve për humbjen e pyjeve.

Si kryetar i G20, Afrika e Jugut duhet të fokusohet në mobilizimin e financave për të mbrojtur pyjet, mbështetjen e bujqësisë të qëndrueshme dhe pyjeve komunitare, dhe sigurimin që teknologjitë e reja që mbrojnë pyjet të jenë të disponueshme për vendet afrikane.

Problemi i deforestimit në Afrikë

Deforestimi dëmton tokën. Kjo ndikon në komunitetet më të varfra. Gjithashtu, ajo ndërpret burimet e ujit duke ulur reshjet dhe duke bërë motin më pak të parashikueshëm. Në aspektin social, ajo dëmton 1.2 miliardë njerëz në mbarë globin që varen nga agro-bujqësia (mbjellja e kulturave në pyje pa dëmtuar pemët). Këta përfshijnë komunitetet rurale të varura nga pyjet për të ardhurat, ushqimin dhe mjekësinë.

Një shembull i kësaj është deforestimi i pyjeve Miombo. Kjo është një zonë prej 2.7 milionë kilometra katrorë e ngrohtë, e thatë në pyje në Afrikën e Jugut. Ajo humbet mbi 1.27 milionë hektarë çdo vit. Në Mozambik, kjo ka rezultuar në një humbje të të ardhurave deri në për 92% për familjet që marrin jetesën nga pyjet Miombo.

---

Lexoni më shumë: Përpjekjet e Ghanës për të punësuar të rinjtë dhe për të ripërtërirë pyjet mund të funksionojnë më mirë

---

Vetëm në Bazenin e Kongos, rreth 37.1 milionë hektarë pyje, ose një zonë pak më e vogël se Zimbabve, u shkatërruan midis viteve 2000 dhe 2018. Deforestimi dhe degradimi i pyjeve përkeqësojnë humbjen e biodiversitetit në kontinent. Kur pyjet shkatërrohen, kjo gjithashtu e bën ndryshimin klimatike më të ashpër, sepse deforestimi causen rreth 12% të të gjitha emetimeve globale të gazeve serrë.

Shkatërrimi i pyjeve e bën më të keq varfërinë dhe pasigurinë ushqimore dhe ndez një cikël degradimi dhe zvogëlimi të reziliencës. Rreziku për shëndetin rritet kur njerëzit bëhen më të varfër dhe kanë më pak ushqim. Jetesa në tokë të degraduar gjithashtu mund të nxisë paqëndrueshmëri dhe migrim.

Kryesia e Afrikës së Jugut në G20

Kryesia e Afrikës së Jugut në G20 është një përvojë e parë për Afrikën dhe prioritetet e saj në G20 mbështesin një përpjekje të fuqishme kundër shpyllëzimit. Vendi ka zgjedhur të përqendrohet në:

• qëndrueshmërinë

• rezistencën ndaj fatkeqësive natyrore

• siguria ushqimore

• mobilizimin e financimeve për veprime klimatike dhe një tranzicion të drejtë energjetik

• financimin e përdorimit të qëndrueshëm të tokës

• plani Organizatës së Kombeve të Bashkuara për të ulur emetimet e gazeve serrë të shkaktuara nga shpyllëzimi.

Të gjitha këto kërkojnë që pyjet të riparohen dhe të mbrohen. Kryesia e Afrikës së Jugut në G20 mund të lidhë shëndetin ekologjik të pyjeve të kontinentit me përparimin ekonomik dhe barazinë shoqërore.

Bashkimi Afrikan, një anëtar i plotë i G20, mund të jetë një partner i mirë. Në vitin 2013, ai miratoi Planin 2063 50-vjeçar për Afrikën. Një qëllim është të sigurojë që të gjitha pyjet në kontinent të jenë të mbrojtura, të riparohen dhe të menaxhohen në mënyrë të qëndrueshme.

Çfarë duhet të ndodhë më pas?

Udhëheqja e Afrikës së Jugut në G20 duhet të miratojë këtë plan të shumëanshëm për G20-në që të ndalojë shpyllëzimin:

1.) Grupi i Punës për Financat e Qëndrueshme të G20-së duhet të ketë një fokus të fortë në Afrikë. Duhet të sigurojë që projektet të vendosen aty ku komunitetet dhe popujt vendas mund të punojnë me natyrën për të mbrojtur pyjet dhe për të marrë një ndarë të përbashkët të përfitimeve që vijnë nga kjo.

2.) Rritni angazhimet financiare të G20 për Iniciativën Globale të Tokës (kjo synon të ndalojë 50% të degradimit të tokës dhe të rikthejë 50% të tokës së dëmtuar në gjendjen e saj natyrore deri në vitin 2040).

---

Lexoni më shumë: Afrika e Jugut ka marrë presidencën e G20 nga Brazili – çfarë mësimesh mund të mësojë?

---

3.) Duhet të promovojë ndërrimet e borxhit për natyrën ose klimën. Këto janë ku një bankë ose një qeveri do të ulë borxhin që i detyrohet një vendi, me kusht që ky vend të investojë paratë në mbrojtjen dhe rikthimin e natyrës.

4.) Presidenca e Afrikës së Jugut në G20 duhet të zhvillojë tregje të karbonit që përfitojnë komunitetet lokale. Këtu janë ku qeveritë ndotëse dhe bizneset private në veri të globit do të fitojnë kreditë e karbonit që kompensojnë emetimet e tyre të karbonit, nëse paguajnë për rikthimin e pyjeve në Afrikë.

5.) Duhet të mbështesë bujqësinë e qëndrueshme dhe pylltarisë komunitare. Këto janë mënyra për të krijuar mënyra jetese të qëndrueshme për njerëzit që jetojnë në ose pranë pyjeve. Shpyllëzimi për të bërë hapësirë për tokë bujqësore është shkaku kryesor i shpyllëzimit në Afrikë. Mbështetja e G20-së është e nevojshme për bujqësi të qëndrueshme, pa shpyllëzim.

---

Lexoni më shumë: Teknologjia dhe të dhënat e mëdha po ndihmojnë kamerunasit të mbrojnë pyjet e tyre

---

6.) Presidenca e G20-së së Afrikës së Jugut duhet gjithashtu të forcojë iniciativat e rikuperimit në shkallë të gjerë si Iniciativa e Rikuperimit të Peizazhit të Pyjeve Afrikane, e cila planifikon të rikthejë 1 milion hektar tokë deri në vitin 2030, dhe Muri i Madh i Gjelbër (një korridor i gjelbër prej 8,000 km të planifikuar i tokës së rikuperuar në 22 vende afrikane, i cili do të vendoset deri në vitin 2030, duke krijuar 10 milion vende pune).

7.) Së fundi, presidenca e G20-së së Afrikës së Jugut duhet të sigurojë që vendet të marrin ndihmë me teknologji të re, aftësi dhe mënyra të qeverisjes. Për shembull, partneritetet G20-Afrika për teknologjinë e monitorimit të pyjeve mund të vendosen duke përdorur monitorimin në distancë dhe inteligjencën artificiale. Kjo gjithashtu do të thotë trajnimin e më shumë njerëzve në kontinent në pylltari të qëndrueshme dhe rikuperimin e tokës, dhe promovimin e qeverisjes së mirë dhe mbikëqyrjes mbi zinxhirët e furnizimit bujqësor për të siguruar që produktet nuk po kultivohen ose prodhohen duke shkatërruar pyjet.

Duke punuar me njerëzit që varen nga pyjet për të pasur sukses

Një kornizë për “kalimin e drejtë” për ndryshimin e përdorimit të tokës është thelbësore. Kjo duhet të krijojë alternativa ekonomike të qëndrueshme për komunitetet e varura nga pyjet, në mënyrë që të mos jetë e nevojshme që ata të shkurtojnë pyjet për të marrë tokë për bujqësi të vogël.

Por kjo do të ketë sukses vetëm nëse institucionet afrikane dhe G20 punojnë në partneritet. Ata duhet të ndërmarrin veprime mbi kërkesën aktuale për burime natyrore nga Afrika. Këto përfshijnë minerale kritike si kobalti dhe litiumi dhe drurë nga Afrika. Presidenca e G20-së së Afrikës së Jugut duhet të sigurojë që këto të merren dhe të nxirren në mënyrë të qëndrueshme dhe që të gjithë të mund të shohin nga ku vijnë këto burime (transparenca globale e zinxhirit të furnizimit).

Suksesi kërkon që vendet e G20-së ta shohin Afrikën si një partner të pashmangshëm në qëndrueshmërinë globale. Vitaliteti ekologjik i Afrikës është thelbësor për planetin. Veprimi kolektiv mund të arrijë një Afrikë më të gjelbër dhe më të qëndrueshme.