A e dinit se e njëjta teknologji që përdoret për të energjizuar një qytet mund të përdoret gjithashtu për ndërtimin e një bombe bërthamore?
Pasurimi i uraniumit është një proces që rrit përqindjen e uranium-235 në uraniumin natyror, duke e bërë atë të përdorshëm si karburant për reaktorët bërthamorë ose, në nivele shumë më të larta, për armë bërthamore. Uraniumi natyror përmban vetëm rreth 0.7 përqind uranium-235, që nuk është e mjaftueshme për shumicën e aplikimeve. Pasurimi rrit këtë përqindje, duke i dhënë uraniumit funksione të ndryshme.
Niveli i pasurimit është thelbësor. Uraniumi me pasurim të ulët (3–5 përqind uranium-235) energjizon shumicën e reaktorëve bërthamorë, ndërsa reaktorët kërkimor mund të përdorin uranium të pasuruar deri në 20 përqind. Për të bërë një armë bërthamore, uraniumi duhet të pasurohet të paktën në 90 përqind — e njohur si uranium me cilësi armë.
Sa më afër një vendi të vijë në këtë nivel, aq më shumë rritet shqetësimi ndërkombëtar.
Programi bërthamor i Iranit mbetet në qendër të vëmendjes për shkak të aktiviteteve të pasurimit të uraniumit. Ndërsa Irani insiston se programi i tij është për energji paqësore dhe kërkime mjekësore, e njëjta teknologji mund të përdoret për të prodhuar armë bërthamore nëse pasurimi vazhdon në nivele më të larta.
Gjatë viteve të fundit, Irani ka prodhuar uranium të pasuruar deri në 60 përqind, një hap teknik i rëndësishëm më afër materialit me cilësi armë. Kjo ka ngritur shqetësime se sa shpejt Irani mund të prodhojë uranium me cilësi armë nëse vendos ta bëjë këtë.
Irani është aktualisht vendi i vetëm pa armë bërthamore që pasuron uranium në 60 përqind pastërti. Ai rriti pasurimin nga 20 në 60 përqind në prill të vitit 2021, pas një sulmi sabotazh mbi impiantin bërthamor të Natanz, të cilin Irani e fajëson për Izraelin.
Këtë muaj, Këshilli i Përgjithshëm i Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike (IAEA) miratoi një rezolutë duke deklaruar se Irani nuk po përmbush detyrimet e tij bërthamore. Këshilli përmendi moskooperimin e Iranit në lidhje me materialet dhe aktivitetet bërthamore të pa deklaruara plotësisht. Irani kritikoi rezolutën dhe njoftoi planet për të ndërtuar një vend të ri pasurimi dhe për të zgjeruar kapacitetet e pasurimit të tij.
