Kërkim i ri tregon se australianët i shohin influencuesit si burime kryesore të dezinformimit

Ndërsa konsumimi i lajmeve tradicionale vazhdon të ulet, audiencat po kthehen tek personazhet dhe influencuesit e mediave sociale për informacionin e tyre. Këta figura po ndikojnë gjithnjë e më shumë në debatin publik.

Por audiencat e lajmeve në Australi janë skeptike. Më shumë australianë besojnë se influencuesit e mediave sociale janë një kërcënim i madh për dezinformimin sesa burime të tjera, sipas kërkimeve të reja.

Raporti Digital News Report: Australia 2025, i publikuar sot, gjithashtu tregon se shmangia e lajmeve të përgjithshme mbetet e lartë, me 69% të njerëzve që thonë se përpiqen të mos merrem me to. Kjo është veçanërisht e dukshme tek gratë, të rinjtë dhe ata në zonat rurale.

Pra, nëse njerëzit nuk duan të angazhohen me lajmet tradicionale, por janë skeptikë ndaj influencuesve, si mund të sigurojmë që ata të marrin informacione të besueshme kur kanë nevojë? Ka disa zgjidhje.

Skeptikë ndaj influencuesve

Raporti Digital News: Australia është pjesë e një sondazhi global vjetor të konsumit të lajmeve dixhitale në 48 vende, i porositur nga Instituti Reuters për Studimin e Gazetarisë në Universitetin e Oksfordit.

Studimi u krye nga YouGov në janar dhe shkurt 2025. Të dhënat janë peshuar për moshë, gjini dhe rajon. Gjithashtu u aplikuan kuota për arsimin dhe politikën.

Për përmbledhjen e 11-të të këtij studimi në Australi, kemi anketuar 2,006 të rritur australianë në internet. I pyetëm për burimet dhe platformat që ata besojnë se janë kërcënime kryesore për dezinformimin.

Më shumë se gjysma e pjesëmarrësve thanë se influencuesit/personalitetet online janë rreziku kryesor (57%), të ndjekur nga aktivistët (51%), qeveritë e huaja (49%), aktorët politikë australianë (48%) dhe media e lajmeve (43%).

Kjo është në kontrast të dukshëm me Shtetet e Bashkuara, ku politikanët kombëtarë shihen si kërcënimi më i madh për dezinformimin (57%) dhe është dhjetë pikë përqindjeje më shumë se mesatarja globale prej 42 vendeve në sondazh (47%).

Navigimi i së vërtetës online

Raporti gjithashtu gjen se australianët vazhdojnë të jenë më të shqetësuar për atë që është e vërtetë ose e rreme online, me 74% që thonë se janë të shqetësuar për këtë.

Kjo është veçanërisht e dukshme në mediat sociale, ku australianët shohin Facebook (59%) dhe TikTok (57%) si dy platformat që përhapin më shumë dezinformim.

Duke pasur parasysh se përqindja e njerëzve që përdorin mediat sociale si burimin kryesor të lajmeve është rritur (26%, me tetë pikë përqindjeje më shumë që nga viti 2016) dhe TikTok është platforma me rritjen më të shpejtë për lajme (14%, me 13 pikë përqindjeje më shumë që nga viti 2020), shqetësimi për dezinformimin pritet të vazhdojë të jetë një çështje në Australi.

Ky problem nuk është domosdoshmërisht me platformën vetë, por me atë që audiencat i kushtojnë vëmendje kur janë aty.

Në TikTok, australianët janë më të prirur të kthehen tek informacioni i ndarë nga influencuesit, veçanërisht nga të rinjtë.

Më pak apo më shumë ndërhyrje?

Vendosja e asaj që është e vërtetë ose e rreme online është një çështje komplekse. Kjo u theksua gjatë debatit politik mbi projektligjin kontrovers për luftën kundër dezinformimit dhe dezinformimit, i cili u tërhoq fundjavën e kaluar.

Shumë u bazua në pyetje rreth kush vendos se çfarë është e vërtetë dhe kush mund të jetë përgjegjës për ta trajtuar atë. A është detyra e platformave dixhitale të heqin përmbajtje të dëmshme dhe mashtruese? Apo audiencat kanë nevojë për më shumë edukim mediatik? Apo të dyja?

Ndërsa debati mbi mënyrat për të zvogëluar dëmshpërblimin ndërkohë që ruhet liria e fjalës vazhdon, ne pyetëm njerëzit për heqjen e përmbajtjeve të dëmshme dhe ofenduese në mediat sociale.

Një e treta (33%) thonë se platformat si TikTok dhe YouTube nuk heqin mjaftueshëm përmbajtje të dëmshme ose ofenduese.

Më pak njerëz (21%) mendojnë se platformat heqin shumë.

Kjo tregon se australianët duan më shumë veprime nga kompanitë e mediave sociale.

Rritja e edukimit mediatik

Të dhënat gjithashtu na tregojnë se përmirësimi i alfabetizmit të lajmeve në komunitet mund të jetë çelësi për të trajtuar këtë problem.

Ne pyetëm njerëzit se çfarë bëjnë kur hasin në informacione të dyshimta. Nëntëdhjetë e nëntë përqind thanë se kontrollojnë faktet duke përdorur burime të besueshme lajmesh, faqe zyrtare dhe motorë kërkimi.

Por kishte ndryshime të rëndësishme në sjelljet e kontrollit të fakteve midis atyre që kishin marrë ndonjë trajnim për mënyrën se si funksionojnë lajmet dhe atyre që nuk kishin.

Njerëzit që kishin marrë trajnim mbi mënyrën se si funksionojnë lajmet ishin shumë më të prirur të përdorin një burim të besueshëm lajmesh ose të shkojnë në një faqe zyrtare për të verifikuar informacionin.

Megjithatë, pak njerëz kanë pasur një trajnim të tillë, me vetëm 24% të të anketuarve që thonë se kanë marrë ndonjë trajnim.

Të dhënat tregojnë se jo vetëm që njerëzit me edukim mediatik janë më të prirur të kontrollojnë fakte, por gjithashtu shmangin lajmet më pak, kanë interes më të lartë për to, i besojnë më shumë lajmeve dhe janë më të prirur të paguajnë për to.

Kjo sugjeron se rritja e edukimit mediatik mund të ndihmojë përdoruesit të navigojnë në mjedisin kompleks online, dhe mund të sjellë përfitime qytetare dhe ekonomike.

Ndërsa nuk ka një zgjidhje të vetme për të ulur dezinformimin online, të dhënat e këtij viti tregojnë dy fusha kryesore për veprim të mëtejshëm: rritjen e aksesit në trajnime për alfabetizmin mediatik për të gjithë australianët, dhe presionin ndaj platformave dixhitale për të hequr më shumë përmbajtje mashtruese dhe të dëmshme.