Pamje nga Maja: Albanese mbështet sulmin amerikan, me rezerva

Kur Kryeministri Anthony Albanese dhe Ministrja e Jashtme Penny Wong dolën të hënën për të mbështetur sulmin e Shteteve të Bashkuara ndaj Iranit, ishte e qartë se mbështetja e tyre ishte me dhëmbë të grirë.

Albanese tha në konferencën e përbashkët për shtyp: “Bota ka rënë dakord prej kohësh që Irani nuk mund të lejohet të marrë një armë bërthamore. Dhe ne mbështesim veprime për ta parandaluar këtë. Kjo është ajo që po ndodh.”

"Veprimi i SHBA-së u drejtua ndaj vendeve të veçanta që janë qendrore për programin bërthamor të Iranit. Nuk duam përshkallëzim dhe luftë të përgjithshme. Vazhdimisht kërkojmë dialog dhe diplomaci. Siç kam thënë për shumë ditë tashmë, jemi thellësisht të shqetësuar për çdo përshkallëzim në rajon dhe duam të shohim diplomaci, dialog dhe de-përshkallëzim.”

Në konferencën për shtyp dhe në rrethimin mediatik të Wong para kësaj, një pyetje e madhe ishte, pse morën kaq shumë kohë për të dalë në publik?

Sulmi është një ngjarje sizmike në konfliktin në Lindjen e Mesme. Megjithatë, të dielën qeveria publikoi vetëm një deklaratë të ngadaltë të atribuuar një “zëdhënësi”, e cila nuk e mbështeti veprimin amerikan.

Kjo sugjeron se kryeministri dhe ministrja e jashtme janë, të paktën, të pakëndshme me këtë veprim.

Është dëshmi edhe më shumë e distancës aktuale midis qeverisë australiane dhe administratës Trump. A do të ndikojë kjo në përpjekjen e Albanesë për të arritur atë që tani është shumë e kërkuar, marrëveshjen dypalëshe, mbetet për t’u parë.

Në çdo fazë të konfliktit në Lindjen e Mesme, ndërsa situata është përshkallëzuar gradualisht, qeveria australiane ka kërkuar gjithmonë maturi dhe/ose de-përshkallëzim.

Albanese ndodhet mes dëshirës për të mos refuzuar amerikanët, presioneve të kundërta të lobive vendase dhe bazës së tij të Partisë Laburiste.

Gjatë viteve, Albanese është zhvendosur drejt qendrës politike. Por ai nuk ka hequr nga faqa e tij një fjalim të fuqishëm që bëri në vitin 2003 kundër luftës në Irak.

“Në afat të shkurtër, konflikti që tani është qartë se do të fillojë vetëm mund të përkeqësojë gjërat, ndoshta shumë më keq,” tha Albanese atëherë në parlament. “Iraku nuk paraqet një kërcënim për Australinë. Ne, me këtë vendim [qeveria Howard], po mbështesim një sulm paraprak, i cili ndryshon përgjithmonë mënyrën se si funksionon politika ndërkombëtare.”

Në atë luftë dhe në këtë luftë, disa prej çështjeve janë të njëjta. Irakut i besohej se kishte armë të shkatërrimit në masë – më vonë u gjet se nuk kishte. Irani ka qenë prej kohësh në rrugën e zhvillimit të armëve bërthamore, por ekzistojnë vlerësime të ndryshme të inteligjencës për sa përparim ka bërë.

Nuk mund të mos mendohet se Albanese ndoshta ka të njëjtat rezerva për sulmin ndaj Iranit sa kishte për luftën në Irak.

Për Australinë, ka një ndryshim të madh: nuk është menduar për përfshirjen e forcave të mbrojtjes australiane, siç ndodhi në Irak.

Ish-senatori i Partisë Laburiste Doug Cameron, i cili ishte në parlament nga 2008 deri në 2019 dhe ishte një figurë e zjarrtë e së majtës, të hënën kujtoi se atëherë lideri i opozitës, Simon Crean, kundërshtoi mbështetjen dhe pjesëmarrjen e Australisë në luftën në Irak. (Crean tha, “Mos lejoni kurrë që politika jonë e jashtme të vendoset nga një vend tjetër. Kurrë mos angazhohuni në luftë të panevojshme kur paqe është e mundur.”)

Cameron, tani një mbështetës kombëtar i Laborit Kundër Luftës, lëshoi disa tweet-e duke dënuar qëndrimin e qeverisë, dhe duke thënë “koha për anëtarët e grupit të brendshëm të Laborit të flasin”.

Por grupi i brendshëm i Laborit është shumë larg asaj që ishte dikur. Pothuaj askush nuk flet për të sfiduar diçka. Sa i përket së majtës, ajo është një hijë e asaj që ishte më parë.

“Çfarë ka ndodhur me të majtën?” pyet Cameron. “Të jem i sinqertë, nuk e kuptoj,” pranon ai për The Conversation.

Cameron kujton se si e majta – dhe në të vërtetë grupi më i gjerë – u ngrit në duar kur Bob Hawke në mes të viteve 1980 dëshironte që Australia të lehtësonte testimin e raketave MX nga ana e amerikanëve që do të binin në Detin e Tasmanisë. Hawke duhej të tërhiqej.

Ai mendon nëse është çështje e mos dëshirës për të kundërshtuar një “kryeministër të majtë, dhe një ministër të jashtëm të majtë”. “Mbështetja personale dhe solidariteti i partisë kanë ardhur përpara arsyes së shëndoshë.”

Shumë janë shkaqet e rënies së majtës së ALP-së, siç e njihte Cameron. Ato përfshijnë humbjen e fuqisë që kishte më parë rangu i anëtarëve të Partisë, shpërbërjen e majtës më gjerë tek partitë e vogla, kryesisht të Gjelbërve, dhe rënien e ideologjisë brenda Laborit (dhe përgjithësisht). Nuk ekziston aktualisht një “Doug Cameron” i ngjashëm në grup. Grupi nuk lufton më për ide – ata mbajnë pushtetin mbi fitimet e tyre.

Ata që kundërshtojnë tezën e rënies së majtës së ALP-së argumentojnë se majta aktuale e Laborit ka ndikuar në axhendën e qeverisë së Albanesë për çështje kyçe, si marrëdhëniet industriale, politika e industrisë, politika klimatike dhe çështjet gjinore.

Nëse Albanese i vitit 2003 do të kishte parashikuar se si do të ishte majta e grupit të parlamentit të vitit 2025, ai do të ishte i surprizuar, dhe ndoshta i tronditur. Siç është, ai është shumë i kënaqur që majta është kaq e qetë në sjellje.