Çfarë e bën një person të duket cool? Një studim global jep disa përgjigje

De Lagos në Cape Town, nga Santiago në Séoul, të gjithë duan të jenë të ftohtë. „Të ftohtë“ është një fjalë që dëgjohet kudo: në muzikë, në modë, në rrjete sociale. Ne e përdorim për të përshkruar disa lloje njerëzish.

Por çfarë e bën vërtet dikë „të ftohtë“? A është vetëm një çështje popullariteti ose stilit? Apo ka diçka më të thellë?

Në një studim të fundit të kryer me profesorë të tjerë të marketingut, ne kërkuam të përgjigjemi në një pyetje të thjeshtë por që rrallë herë është bërë. Cilat janë tiparet e personalitetit dhe vlerat që e bëjnë dikë të ftohtë, dhe a ndryshojnë ato nga një kulturë në tjetrën?

Ne intervistuam afërsisht 6 000 persona në 12 vende. U kërkuam atyre të mendonin për dikë që njihnin personalisht dhe që ata e konsideronin ose „të ftohtë“, ose „jo i ftohtë“, ose „njeri i mirë“, ose „njeri i keq“. Pastaj, ata duhej të përshkruanin tiparet e karakterit dhe vlerat e kësaj personi duke përdorur mjete të psikologjisë të vlefshme. Ne përdorëm këto të dhëna për të shqyrtuar se si ndryshon të qenit i ftohtë nga simpatia ose morali në përgjithësi.

Studimi përfshiu vende të ndryshme si Australia, Turqia, Shtetet e Bashkuara, Gjermania, India, Kina, Nigeria dhe Afrika e Jugut.

Rezultatet tregojnë se në mbarë botën, „ftohtësia“ karakterizohet nga gjashtë tipare kryesore: njerëzit e konsideruar si të ftohtë janë zakonisht jashtëqitës, të orientuar drejt kënaqësisë, aventurierë, të hapur mendërisht, të fuqishëm dhe të pavarur.

Këto përfundime ndihmojnë për të sqaruar një debat të gjatë: çfarë do të thotë të jesh i ftohtë në kohët tona?

Një histori e shkurtër e ftohtësisë

Shkrimet të para mbi „ftohtësinë“ e përcaktonin si një formë të mbajtjes së kontrollit emocional: të dinte të qëndronte i qetë, i qetë dhe i paanshëm.

Disa studiues mendojnë se kjo formë e « cool » daton nga koha e skllavërisë dhe segregacionit. Për afrikanët e skllavëruar dhe pasardhësit e tyre, ruajtja e kontrollit mbi emocionet ishte një strategji e vërtetë mbijetese. Kjo mbajtje e kontrollit bëhej atëherë një simbol i pavarësisë dhe dinjitetit përballë shtypjes. Të tjerë mendojnë se kjo qëndrim i kontrollit ekzistonte shumë më parë se skllavëria.

Sido që të jetë, janë muzikantët e jazz-it të viteve 1940 që e bënë këtë stil « cool » të famshëm: një pamje e relaksuar, elegante dhe e kontrolluar emocionalisht. Ky model më pas tërhoqi rininë dhe disa lëvizje kundër-kulturore. Me kalimin e kohës, marka si Nike, Apple ose MTV kanë ripërdorur këtë qëndrim rebel për ta kthyer në një produkt marketingu. Ajo që fillimisht ishte një shpirt marginal është bërë një estetikë globale, më e lehtë për t’u shitur tek publiku i gjerë.

Çfarë e bën dikë të jetë cool

Përfundimet tona sugjerojnë se kuptimi i fjalës « cool » është ndryshuar. Është një mënyrë për të identifikuar dhe klasifikuar personat me një profil psikologjik të veçantë.

Personat cool janë jashtëqitës dhe shoqërorë. Ata kërkojnë kënaqësi dhe gëzim (hedonistë). Ata marrin rreziqe dhe provojnë gjëra të reja (aventurierë). Ata janë kuriozë dhe të hapur për përvoja të reja (të hapur). Ata kanë ndikim ose karizëm (të fuqishëm). Dhe ndoshta mbi të gjitha, ata bëjnë gjërat në mënyrën e tyre (të pavarur).

Ky përfundim ka mbetur në mënyrë të jashtëzakonshme i njëjtë në të gjitha vendet. Qoftë në Shtetet e Bashkuara, Korenë e Jugut, Spanjë ose Afrikën e Jugut, njerëzit kanë tendencë të mendojnë se personat cool ndajnë të njëjtin « profil cool »..

Ne gjithashtu kemi vërejtur se edhe pse të qenit cool përkon me të qenit i mirë ose simpatik, të qenit cool dhe të qenit i mirë nuk janë e njëjta gjë. Të jesh i sjellshëm, i qetë, tradicional, i sigurt në vetvete dhe i ndërgjegjshëm lidhet më shumë me mirësinë sesa me cool-ësinë. Disa tipare të lidhura me cool-ësinë, si jashtëqitja ose kërkimi i kënaqësisë, nuk shihen gjithmonë si cilësi morale.

Çfarë ndodh me Afrikën e Jugut dhe Nigerinë?

Një nga aspektet më interesante të studimit tonë është rregullshmëria e rezultateve midis kulturave, edhe në vende me vlera dhe tradita shumë të ndryshme.

Në Afrikën e Jugut, pjesëmarrësit konsideronin personat cool si jashtëqitës, hedonistë, të fuqishëm, aventurierë, të hapur dhe të pavarur, ashtu si pjesëmarrësit nga Evropa dhe Azia. Megjithatë, në Afrikën e Jugut, cool-ësia veçohet veçanërisht nga të qenit i mirë. Afrika e Jugut është një nga vendet ku të qenit hedonist, i fuqishëm, aventurier dhe i pavarur është lidhur me të qenit cool më shumë sesa me të qenit një njeri i mirë.

Nigeri ka treguar rezultate pak të ndryshme. Ishte vendi i vetëm ku njerëzit e qetë dhe jo të qetë u perceptuan si gjithashtu të pavarur. Në përgjithësi, individualiteti nuk konsiderohej si diçka e bukur. Kjo ndryshim mund të pasqyrojë vlera kulturore që i japin më shumë rëndësi komunitetit, respektit për të moshuarit ose identitetit kolektiv. Në shoqëritë ku tradita dhe hierarkia janë të rëndësishme, të bësh atë që dëshiron nuk shihet domosdoshmërisht si diçka e bukur.

Megjithatë, si të gjitha shkencat, shkencat shoqërore nuk janë të sakta. Prandaj, është e arsyeshme të supozohet se pavarësia mund të lidhet me bukurinë në Nigeri, por që paragjykimet e hetimeve ose interpretimet mund të kenë deformuar përgjigjet.

Një tjetër veçori: në Nigeri, ndryshimi midis të qenit i bukur dhe të qenit i mirë ishte më i vogël se në vende të tjera. Atje, bukuria shpesh shihet më shumë si një cilësi morale sesa në vendet e tjera.

Pse është interesante kjo?

Fakti që shumë kultura bien dakord për atë që e bën dikë të duket i bukur sugjeron që « bukuria » mund të ketë një funksion shoqëror universale. Tiparet që e bëjnë njerëzit të duken të bukur mund t’i shtyjnë ata të provojnë gjëra të reja, të inovojnë në stil dhe modë, dhe të ndikojnë tek të tjerët. Këta njerëz shpesh shtyjnë kufijtë dhe prezantojnë ide të reja, qoftë në modë, art, politikë ose teknologji. Ata frymëzojnë të tjerët dhe ndihmojnë në formësimin e asaj që konsiderohet si moderne, të dëshirueshme ose avant-garde.

Në këtë kuptim, bukuria mund të funksionojë si një lloj shenjë e statusit kulturor, një shpërblim për guximin, hapjen mendore dhe inovacionin. Të qenit i bukur nuk kufizohet vetëm tek pamja: është të kesh një hap para dhe të jepësh të tjerëve dëshirën për t’u ndjekur.

Çfarë mund të nxjerrim prej të gjithave këtyre?

Nga njëra anë, të rinjtë e Afrikës së Jugut, Nigerisë dhe mbarë botës mund të kenë më shumë gjëra të përbashkëta sesa shpesh mendojmë. Pavarësisht nga ndryshimet e mëdha kulturore, ata kanë tendencë të admirojnë tipare të njëjta karakteri. Kjo hap rrugë për të mësuar të komunikojmë më mirë, të bashkëpunojmë dhe të ndikojmë njëri-tjetrin përmes kulturave.

Nga ana tjetër, nëse duam të lidhemi me të tjerët ose t’i frymëzojmë ata, qoftë përmes arsimit, imazhit të markës ose udhëheqjes, është e dobishme të kuptojmë atë që njerëzit e konsiderojnë si të bukur. Bukuria nuk është ndoshta një virtyt universal, por është një gjuhë universale.

Së fundi, ka diçka të qetësueshme në të gjitha këto: të qenit i bukur nuk varet nga pasuria ose fama. Është një mënyrë e të qenit.

Jeni kurioz? Keni guxim? Jeni besnik ndaj vetes? Nëse po, ka shumë mundësi që dikush t’ju gjykojë si të bukur, pavarësisht nga ku vini.