Dua të shkruaj një libër për ty: një histori mjeshtërie të vjedhjes dhe mashtrimit që godet kulturën letrare australiane

“Shkrimtarët që shkruajnë për shkrimtarët,” paralajmëron Richard Yates, “mund lehtësisht të shkaktojnë llojin më të keq të abortit letrar.” Ai vazhdon:

Filloni një histori me ‘Craig shkundoi cigaren dhe u hodh drejt shkruesit,’ dhe nuk ka ndonjë redaktor në Shtetet e Bashkuara që do të ndihet i gatshëm të lexojë fjalinë tuaj të ardhshme.

Debutimi i romancierit australian Dominic Amerena, Dua Gjithçka, nuk fillon plotësisht me narrativin e tij të paemëruar “duke u përpjekur” për mjetet e tij të shkrimit ose tastierën, por afrohet shumë.

Rishikim: Dua Gjithçka – Dominic Amerena (Libra Summit)

Pas një qëndrimi të gjatë në spital, protagonisti i Amerenës vendos të vizitojë një pishinë publike në Footscray para se të kthehet në apartamentin e tij. Gjatë atje, ai sheh një grua të moshuar – pjesë e një grupi nga një shtëpi e të moshuarve pranë – të cilën menjëherë e identifikon si Brenda Shales.

Shales është një autore e njohur australiane, shumë e rezervuar dhe feministe, e cila publikoi dy romane kontroverse kult në vitet 1970 para se të zhdukej mistershëm.

Kur ai ka lënë pishinën, narratori tashmë ka përcaktuar qëllimin e tij. Ai do ta gjurmojë Brenda dhe do të mësojë historinë e saj, duke zbuluar këtë “mister të madh të letërsisë australiane.” Shpresa e tij është që kjo së fundi do t’i japë atij subjektin për një libër që do ta fitojë botimin dhe lavdinë letrare.

Por në takimin e tij të parë me Brenda, ai lejon një infermiere ta gabojë atë si një nip të mëparshëm të panjohur. I bindur se kjo është mënyra e vetme që ajo do të ndajë historinë e saj, narratori i Amerenës vendos të vazhdojë këtë mashtrim, i cili pothuajse pa shmangie spirale jashtë kontrollit.

Në fillim të romanit, narratori bën një rrëfim të shenjtë për Brenda, jo për identitetin e tij, por për ambicien e tij.

Dua gjithçka. Dua të shkruaj një libër për ty: si, çfarë, kur dhe më kryesorja, pse. Dua të jem romancieri i madh i ardhshëm australian. Dua të jem ti.

Anët egoiste e jetës letrare

Dua Gjithçka është për këtë dëshirë, e cila fshehet paqësisht nën të gjitha mirësitë, ndjeshmërinë, modestinë e rreme, bisedat pa frymë rreth mjeshtërisë së shkrimit dhe komuniteteve. Ajo eksploron anën egoiste, lakmitare dhe shfrytëzuese të jetës letrare, veçanërisht dëshirën për të pasur një subjekt, një histori të vërtetë, pavarësisht se kujt i përket ose çfarë mund të kushtojë.

Kjo zhvillohet përmes dy narrativave të romanit. Historia e Brenda zhvillohet nëpërmjet një serie intervistash, të cilat gradualisht zbulojnë origjinat e errëta të librave të saj. Ato janë të rrënjosura në rrethanat e rritjes së saj klaustrofobike në një Australi të oppresive dhe mizogjine 1950. Dhe, gjithashtu, në një akt transgresiv të vjedhjes ose të marrëveshjes, i cili çoi në një rast ligjor që përfundoi parakohe karrierën e saj letrare.

Këto episode janë të lidhura me rrëfimin e narrativit të paemëruar. Ai mund të përshkruhet mjaft mirë si një tip i njohur letrar i Melburnit. Ai ka kaluar vitet e tij të mëparshme duke punuar në “një autofiksion të hollë, një roman për krijimin e romaneve”, ndërsa kalonte përmes purgatorit të redaktimit të gazetave, aplikimeve për grante dhe darkave letrare.

Me një vetëdije të theksuar se ai është, në më të mirën, një “makinë stilistike pa substancë”, ai është i etur për të admiruar partneren e tij Ruth, një eseiste e njohur në Melbourne që mund të jetë në prag të arritjes së një fame të vërtetë.

Drita për të pretenduar për historinë e Brenda jep narrativit një shans të tijin, të ngazëllyer për suksesin dhe famën e vërtetë. Gjithashtu, kjo çon në një ndryshim të hollë në marrëdhënien e tij. Ndërsa fillimisht ajo mbështet projektin e narrativit, dhe qëllimin e tij të shprehur për të rivendosur një autor australian të papërfillur në shfaqje, Ruth fillon të ndihet e mërzitur nga përqendrimi në rritje i narrativit ndaj Brenda.

Historia e narruesit bëhet një balancim delikat, ndërsa ai përpiqet të mbajë maskaradën e tij për sa kohë që të nxjerrë narrativën e Brenda-s, ndërsa qetëson dyshimet në rritje të Ruth-it. Fuqia e ambicies së tij të vetme pothuajse e befasoi atë, ashtu siç janë edhe rreziqet që ai është në fund të fundit i gatshëm të marrë për shansin e paqartë të suksesit letrar.

Ai në fund të fundit dëshmon se është më shumë se i gatshëm të komprometojë etikën e tij dhe marrëdhënien e tij për hir të asaj që shoku i tij administratori i artit e quan një “projekt jashtëzakonisht i financueshëm”. Historia e Brenda-s i jep, në fund, një subjekt dukshëm kuptimplotë për shkrimin e tij, megjithëse gradualisht del se ajo mund të ketë një agjendë të fshehtë të saj.

Lloji më i mirë i shkrimit për shkrimtarët

Pavarësisht paralajmërimit të Yates-it, I Want Everything ofron llojin më të mirë të shkrimit për shkrimtarët që mund të shpresoni. Është një kritikë e mjeshtëruar, qesharake dhe e ngushtë në planifikim të kulturës letrare australiane.

Rishikuesit e kanë krahasuar atë, në mënyrë të përshtatshme, me satirën e botimeve të R.F. Kuang, Yellowface. Duke shkruar për Kill Your Darlings, Emmett Stinson konsideron I Want Everything si pjesë e një tradite të romaneve të fundit “që kanë shpuar kulturën letrare bashkëkohore në formën e saj borgjeze, të institucionizuar”.

Më shumë më kujtoi romanin e Philip Roth-it të vitit 1980 The Ghost Writer, i cili përdor një skenar të ngjashëm – një shkrimtar më i ri që lidhet me një figurë më të vjetër dhe më të arritur – për të shqyrtuar intensitetin dhe absurditetin e rastësishëm të ambicies letrare vetë.

Si The Ghost Writer, I Want Everything fokusohet në një shkrimtar që po lufton jo vetëm me dëshirën për sukses material dhe njohje, por edhe me hollësinë e përvojës dhe imagjinatës së tij.

I Want Everything është një studim shumë i kënaqshëm dhe ndonjëherë i tmerrshëm i shkallëve – dhe thellësive – në të cilat ky shkrimtar do të shkojë për të pretenduar një ndjenjë të substancës dhe autenticitetit që ata ndjejnë se në fund të fundit i mungon.