Kryeimamja iranianë, Ayatollah Ali Khamenei, ka refuzuar propozimin amerikan për programin bërthamor të Iranit që kërkon heqjen e pasurimit të uraniumit, duke e konsideruar atë pjesë kyçe të programit bërthamor të vendit.
Iran ka qenë duke shqyrtuar një propozim amerikan të hartuar nga emisari i Shtëpisë së Bardhë për Lindjen e Mesme, Steve Witkoff, por Khamenei, i cili ka fjalën përfundimtare në të gjitha çështjet shtetërore, tha se Iran e konsideron atë kundër interesave kombëtare.
"Një aspekt kyç i pavarësisë kombëtare është parimi që 'Ne mund ta bëjmë vetë'," tha Khamenei në një tubim në Teheran më 4 qershor për të shënuar 36-vjetorin e vdekjes së Ruhollah Khomeinit, themeluesit të republikës islame.
"Plani amerikan shkon 100 për qind kundër [atij parimi]," shtoi ai.
Iran dhe Shtetet e Bashkuara kanë mbajtur pesë raunde bisedimesh të ndërmjetësuara nga Omani për të frenuar programin bërthamor të shpejtë të Teheranit në shkëmbim për lehtësim të sanksioneve.
Në një postim në Truth Social më 3 qershor, Presidenti amerikan Donald Trump shkroi se në bazë të një marrëveshjeje të mundshme me Iranin, "ne nuk do të lejojmë asnjë pasurim të uraniumit."
Zyrtarët iranianë kanë refuzuar fuqishëm atë kërkesë, dhe Khamenei përsëriti atë pozicion.
"Pasurimi i uraniumit është kyç për çështjen bërthamore; kjo është arsyeja pse armiqtë tanë janë fokusuar tek ajo," tha lideri suprem.
Trump muajin e kaluar sugjeroi se mund të jetë i hapur për të lejuar Iranin të mbajë një program bërthamor për prodhimin e energjisë, por Khamenei tha se ai ofron më shumë sesa energji të pastër.
Ai e përshkroi programin bërthamor të Iranit si "një industri kyçe" që kontribuon në sektorë të tjerë, përfshirë mjekësinë.
"[Amerikanët] duan që ju të jeni të varur prej tyre për radiopharmaceuticals, energji, pajisje për desalinizim, dhe në dhjetëra sektorë të tjerë kritikë," tha Khamenei.
Në raportin e saj tremujor të fundit të publikuar javën e kaluar, Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë Atomike tha se Irani kishte rritur më tej prodhimin e uraniumit të pasur shumë.
Raporti tha se Irani kishte grumbulluar 408.6 kilogramë uranium të pasur deri në 60 për qind më 17 maj, duke u rritur nga pak më pak se 275 kilogramë në raportin më të fundit të IAEA-së, në shkurt.
Në një dokument të veçantë, agjencia kritikoi gjithashtu bashkëpunimin "jo të kënaqshëm" të Teheranit, sidomos dështimin për të shpjeguar gjurmët e materialit bërthamor të zbuluara në vende të pa deklaruara.
Raportet vijnë para një takimi të planifikuar të Bordit të Drejtorëve të IAEA-së në Vjenë më vonë këtë muaj, ku do të shqyrtohen aktivitetet bërthamore të Iranit. Teherani akuzon vendet perëndimore për politizimin e agjencisë së OKB-së për çështjet bërthamore për presion ndaj republikës islamike.
Pasurimi i uraniumit nga Irani në 60 për qind është shumë mbi kufirin prej 3.67 për qind të vendosur nga marrëveshja bërthamore e vitit 2015, edhe pse ende nën nivelin 90 për qind që kërkohet për një armë bërthamore.
