Mund të mësojmë më mirë në universitet me inteligjencën artificiale

Luisa, një studente e diplomës në universitet, përdor ChatGPT si mësues personal. Ajo i kërkon shpjegime shtesë mbi koncepte komplekse (“Çfarë njohurish paraprake duhet të zotëroj dhe pse janë të rëndësishme?” ose “Si lidhet kjo pjesë e re e programit me njohuritë e mëparshme?”) dhe shembuj praktikë për të thelluar punën që bën për klasë dhe për të studiuar për provimet (për shembull, ajo kërkon që të tregojë gabimet më të zakonshme konceptuale për t’u vetëvlerësuar ndërsa studion ose si mund të përmirësohet dhe pasurohet dorëzimi i punës për lëndën).

Martín, një student i të njëjtit diplomë në universitet, përdor inteligjencën artificiale për t’i kërkuar të zgjidhë ushtrimet e klasës. Në afat të shkurtër, dorëzimet e detyrave të tij janë më të shpejta, por kur vjen provimi, zbulohet se kuptimi i tij është sipërfaqësor sepse ai ia ka besuar të gjithë përpjekjen mjetit.

Integriteti akademik dhe inteligjenca artificiale

Inteligjenca artificiale ka kaluar nga statusi i një të panjohure në një burim i disponueshëm shoqërisht që po transformon botën arsimore. 90 % e studentëve universitarë tashmë përdorin vegla si ChatGPT në studimet e tyre.

Integrimi i saj në kurrikulë dhe në klasë duke ruajtur integritetin akademik detyron mësuesit dhe studentët të rishikojnë dhe përshtatin praktikat e tyre.

Kjo teknologji mund të demokratizojë qasjen në arsim përmes burimeve të përshtatura për çdo nxënës, duke i ndihmuar ata të kalojnë barrierat dhe të përmirësojnë rezultatet e tyre. Por për ta bërë këtë në mënyrë të vërtetë, është thelbësore që përdorimi i saj të jetë për fuqizimin e mësimit të tyre dhe jo si një zëvendësues të vetë mësimit.

Është e nevojshme promovimi i aftësive si metakognicioni (aftësia për të reflektuar mbi mënyrën se si mësojmë) dhe vetëregullimi (aftësia jonë për të menaxhuar kohën, përpjekjen dhe drejtimin e mësimit tonë) për të mësuar nxënësit të përdorin inteligjencën artificiale për të përmirësuar performancën e tyre pa komprometuar integritetin akademik ashtu si edhe për të fituar aftësi themelore.

Metakognicioni dhe mësimi i vetëregulluar

Në kontekstin akademik aktual, mësuesit nuk duhet vetëm të mësojnë përmbajtje: ndihma për nxënësit të mësojnë të mësojnë është thelbësore. Domosdoshmërisht, të reflektojnë mbi procesin e tyre të mësimit, dhe të jenë të aftë të përdorin inteligjencën artificiale si Luisa, dhe jo si Martín.

Siç theksuam më parë, inteligjenca artificiale mund të fuqizojë vetëregullimin dhe metakognicionin në atë mënyrë që nxënësit të reflektojnë mbi mësimin e tyre dhe të përshtatin strategjitë e tyre.

Ekzistojnë aplikacione, sisteme të mësimdhënies inteligjente ose mjetet si ChatGPT që lejojnë analizimin e modeleve të studimit të nxënësve dhe ofrojnë rekomandime të personalizuara. Kështu, nxënësit mund të marrin sugjerime për planifikimin e kohës së studimit, cilat koncepte të forcojnë ose cilat lloje ushtrimesh kanë nevojë të praktikojnë më shumë sipas ritmit dhe gabimeve të tyre.

Lexoni më shumë: Çfarë do të thotë të vetëregullohesh? Çelësi për të mësuar të mësoni të mësoni

Për shembull, Luisa ka zbuluar se mëson më mirë me seanca të përditshme të shkurtër të praktikave të udhëzuara dhe pyetje të shpejta që gjeneron me AI-në. Kjo mënyrë e studimit dhe feedback-u i menjëhershëm e ndihmojnë atë të fiksojë konceptet hap pas hapi. Megjithatë, shoqja e saj Marta, ka zbuluar se ajo që i funksionon më shumë është krijimi i hartave konceptuale dhe praktika përmes bisedave me AI-në atë që ka mësuar. Duke e shfaqur atë në mënyrë vizuale dhe duke e rimenduar në zë të lartë, ajo konsolidon informacionin dhe zbulon boshllëqe në kuptimin e saj.

Duke biseduar me këta mësues virtualë, gjithmonë nën udhëzimin e një mësuesi, një student mund të rishikojë ato koncepte që ka nevojë t’i forcojë ose të thellojë njohuritë mbi lëndën. Mësuesi mund të mbështesë formulimin e pyetjeve metakognitive si: “Çfarë mund të interpretoj nga kjo informacion?” ose “Si mund ta përdorësh këtë informacion në një situatë të re?”. Duke u bërë i vetëdijshëm për mënyrën se si mëson, ai do të jetë në gjendje të përshtasë mënyrën e tij të studimit ose të provojë taktika të reja të të mësuarit.

Dizajni dhe zhvillimi i aktiviteteve në klasë bazuar në këto procese nxisin si vetëvlerësimin ashtu edhe përshtatjen strategjike të të mësuarit: çdo nxënës mund të identifikojë pikat e tij të forta dhe dobësitë.

Një mënyrë për të thelluar, jo një rrugë e shkurtër

Bëhet fjalë për të mësuar si të përdorësh inteligjencën artificiale për të thelluar të mësuarit, dhe jo si një rrugë e shpejtë për të shmangur përpjekjet akademike. Inteligjenca artificiale lehtëson qasjen në informacion dhe burime të të mësuarit, dhe mësuesit duhet të veprojnë si ndërmjetës midis teknologjisë dhe nxënësit.

Kjo do të thotë të mësojnë nxënësit të vlerësojnë kritikisht rezultatet që marrin nga mjetet, të sfidojnë vërtetësinë e burimeve dhe të njohin kufizimet e këtyre teknologjive.

Lexo më shumë: Workshop-e praktike për të mësuar përdorimin e inteligjencës artificiale për studentët universitarë

Dizajni i aktiviteteve në klasë

Si ta arrini këtë në klasë? Një strategji mund të jetë dizajni i detyrave nga mësuesi ku përdorimi i IA kërkon reflektim. Për shembull, kërkoni nga studentët të përdorin një mjet të IA-së (si Perplexity) për të hulumtuar një temë të veçantë të lëndës, por më pas të bëjnë një prezantim në klasë të gjetjeve të tyre duke analizuar sa të besueshme i konsideruan dhe si e verifikuan informacionin. Në këtë mënyrë, IA bëhet pika e praktikës për mësimin e thellë dhe mendimin kritik, duke qenë një mjet por jo qëllimi përfundimtar i rrugës.

Lexo më shumë: Inteligjenca artificiale në universitet: studentët kërkojnë forma të reja vlerësimi

Një shembull tjetër praktik, që mund të prezantohet nga mësuesit, janë ushtrimet e debatit ku çdo student sjell në klasë një përgjigje të gjeneruar me IA për një pyetje të lëndës, dhe në grup analizohen ato përgjigje, korrigjohen gabimet dhe krahasohen qasjet. Kjo i mëson ata të sfidojnë dhe të përmirësojnë me gjykim të lirë, duke forcuar mendimin kritik.

Këto aktivitete jo vetëm që drejtojnë studentët drejt një përdorimi më kritik të teknologjisë, por gjithashtu theksojnë për rëndësinë e mësuesit si udhëzues.

Perspektiva për të ardhmen akademike

Inteligjenca artificiale mund të na shërbejë për të transformuar përvojën e mësimit në universitet dhe mënyrën se si përgatitemi për një botë në ndryshim të vazhdueshëm, duke promovuar autonominë dhe vetëvlerësimin.

Në një botë ku teknologjia përparon me shpejtësi të madhe, ata që zotërojnë inteligjencën artificiale nga një këndvështrim kritik dhe etik kanë avantazhin e një mendësie të vazhdueshme të të mësuarit, e domosdoshme në epokën digjitale.