Të shqetësuar dhe pa kontroll mbi kohën e tyre: kështu ndihen shumë studentë universitare të lidhur shumë me internetin

“Humb shumë kohë nga jeta ime duke shikuar TikTok ose duke lexuar lajme në Twitter”; “Koha ime e përdorimit po rritet gjithnjë e më shumë dhe kjo sjell humbje kohe që mund ta kisha shfrytëzuar më mirë për diçka tjetër”; “Mendoj se idetë e mëdha kërkojnë përqendrim të madh dhe kontrolli i telefonit në mënyrë të detyruar po më pengon të gjej ato hapësira të zgjatura”; “Lidhja e përhershme jo vetëm që ndikon në produktivitetin tim, por edhe më largon nga aktivitetet e përditshme si të bëj një shëtitje ose një natë lojërash tavoline”.

Dy nga çdo dhjetë studentë universitare janë të vetëdijshëm dhe pendohen që koha e tyre shkon në hapësirën kibernetike. Kështu na e kanë treguar, me fjalët e tyre, në hulumtimin tonë të fundit 522 studentë universitare spanjollë, me mesatare moshe 27 vjeç. Me ta kemi folur për efektet negative që ata perceptojnë në jetën e përditshme si pasojë e lidhjes së përhershme me internetin: fenomene si frika për të humbur diçka (FOMO), phubbing (mosrespektimi ose injorimi i një personi që është fizikisht pranë nesh për shkak të shikimit të telefonit) dhe “nomofobia” (pamundësia për të qëndruar pa telefonin celular).

Si një drogë, pa qenë ajo

Edhe pse nuk e mbështet të gjithë komuniteti shkencor që ekziston si një çrregullim i varësisë nga interneti, midis 5 dhe 15% të studentëve me të cilët kemi folur thanë se ndjehen “të varur”, “të varur” ose pranojnë se kanë një “varësi” ndaj këtyre pajisjeve.

Kjo është diçka që nuk është e qëllimshme, rezultat i modeleve dhe sjelljeve që ata ndjejnë se nuk i kontrollojnë. Nuk duan të “varen shumë prej tyre në jetën e përditshme” dhe shprehen se ndjehen “ankth” nëse nuk i kanë pranë. “Është si një drogë, njerëzit humbasin identitetin e tyre të vërtetë për t’u bërë skllevër të pajisjeve të tyre”.

Çfarë ndodh me të dhënat e mia?

Në një botë ku çdo herë e më shumë ndajmë aspekte të jetës sonë online, siguria dhe privatësia e të dhënave tona personale dalin gjithashtu si shqetësime të shpeshta mes të rinjve. Në këtë kuadër, 14% e studentëve universitare ndjejnë frikë se “informacioni im personal do të rrjedhë dhe do të shpërndahet pa pëlqimin tim” ose se “dikush mund të ketë qasje në informacione private rreth meje, si biseda dhe foto”.

Nuk është befasuese që gjithnjë e më shumë zëra ndër këto breza shprehin preferencën për të jetuar në një botë pa internet.

Humbja e diçkaje ose injorimi

Për të kuptuar pse pajisjet elektronike të lidhura me internetin janë bërë pjesë kryesore, dhe gjithashtu problematike, e jetës sonë, është e rëndësishme të kuptojmë tre koncepte që lidhen: FOMO, nomofobia dhe phubbing.

FOMO (nga anglishtja Fear of Missing Out, frika për të humbur diçka) është ndjenja e ankthit, në shkallë më të ulët ose më të lartë, që lind kur shikon në rrjetet sociale se të tjerët – si miq ose njohje – po përjetojnë eksperienca të kënaqshme që ne nuk jemi pjesë e tyre. Gjithashtu mund të kuptohet si një nevojë e domosdoshme dhe e vazhdueshme për të kontrolluar pajisjen për të mos humbur asgjë nga ajo që ndodh në rrjetet sociale ose në statuset e aplikacioneve të mesazheve të menjëhershme si WhatsApp. Kjo spirale vepron si një lëndë djegëse, duke çuar në përdorim të vazhdueshëm të rrjeteve sociale.

Nga ana tjetër, nomofobia, e cila është përkufizuar si frikë e fortë dhe irracionale për t’u larguar nga smartphone, për të mos pasur mbulim ose të dhëna, ose për t’u shkëputur nga bateria, lidhet me nivel të lartë të stresit dhe ankthit, si dhe rezultate më të ulëta në performancën akademike.

Lexoni më shumë: Të rritur të shpërqendruar nga telefoni: efekti në sjelljen e fëmijëve dhe të rinjve

Phubbing konsiston në injorimin ose mosrespektimin e personave që janë prezentë në bisedë për shkak të përdorimit të telefonit celular. Edhe pse, parimisht, mund të duket si një sjellje e padëmshme dhe e normalizuar, është në gjendje të dobësojë marrëdhëniet ndërpersonale, duke shkaktuar ndjenja të mungesës së rëndësisë, përçmimit ose indiferencës tek ai që e merr.

Prandaj, në hulumtimin tonë zbuluam se ata studentë që kanë nivele më të larta të FOMO gjithashtu kanë më shumë nomofobi. Për më tepër, ata raportojnë se praktika e phubbing (ose të jenë viktimë e saj) rrit FOMO-n. Kjo duket logjike, pasi ndjenja se bashkëbiseduesi ynë na injoron për shkak të përdorimit të pajisjes mund të zgjojë nevojën tonë për të qenë të lidhur, qoftë për të qenë në dijeni të asaj që ata po shikojnë, qoftë për të rregulluar gjendjen tonë emocionale.

Mirëqenia digjitale në të gjitha moshat

Gjetjet e studimit tonë tregojnë se rreziqet e internetit nuk njohin moshë, as faza arsimore; domethënë, jo vetëm fëmijët kanë probleme për të bërë një përdorim të balancuar.

Duket e nevojshme, pra, të promovohen veprime të ndërgjegjësimit masiv mbi ndikimin potencial që përdorimi i gjerë i pajisjeve po ka në shëndetin tonë (fizik dhe mendor) dhe në arsimin tonë, duke inkurajuar popullsinë të reflektojë mbi konsumimin e tyre dhe të rikthejë kontrollin mbi kohën e saj.

Këto lloje të formimeve duhet të fillojnë që në fazat e hershme të jetës dhe të edukojnë për një marrëdhënie të shëndetshme me teknologjinë gjatë zhvillimit: kufijtë e kohës së përdorimit, menaxhimi i mjeteve teknologjike, identifikimi i rreziqeve dhe përmbajtjeve të papërshtatshme, si dhe forcimi i aftësive shoqërore ballë për ballë (dëgjimi aktiv, prania në biseda), pa harruar ndërgjegjësimin për privatësinë dhe sigurinë online (mbrojtja e informacionit personal, navigimi i sigurt në rrjet), janë tema që duhet të trajtohen dhe të mësohen që në fëmijëri.