Peshqit përdorin shenja të fshehura të zeza dhe të bardha për t'u bërë më të gjallëruar

Zogjtë janë ndoshta grupi më i ngjyrosur i kafshëve, duke sjellë një ngjyrë të gjallë në botën natyrore rreth nesh çdo ditë. Në fakt, zogjtë ekskluzivisht të zinj dhe të bardhë – si magpie-t – janë në minorancë.

Megjithatë, kërkim i ri nga një ekip nga Universiteti Princeton në Shtetet e Bashkuara ka zbuluar një trik të habitshëm në të cilin zogjtë përdorin ato pendë të mërzitshme të zeza dhe të bardha për të bërë ngjyrat e tyre edhe më të gjalla.

Në studim, i publikuar sot në Science Advances, Rosalyn Price-Waldman dhe kolegët e saj zbuluan se nëse flakë të ngjyrosura vendosen mbi një shtresë të pendave të bardha ose të zeza, ngjyrat e tyre përmirësohen.

Një zbulim veçanërisht i dukshëm ishte se në disa specie ngjyra e ndryshme e meshkujve dhe femrave nuk ishte për shkak të ngjyrës që të dy gjinët vendosin në pendë, por më shumë në sasinë e të bardhës ose të zi në shtresën poshtë.

Pse zogjtë janë kaq të ndritshëm – dhe si e bëjnë këtë

Zakonisht, zogjtë meshkuj kanë ngjyra më të ndritshme se femrat. Siç shpjegoi fillimisht Charles Darwin, meshkujt më të ndritshëm janë më të prirur të tërheqin partnerë dhe të prodhojnë më shumë pasardhës se ata që nuk janë aq të ndritshëm. Ky proces i “zgjedhjes seksuale” është forca evolutive që ka rezultuar në shumicën e ngjyrave që shohim tek zogjtë sot.

Evolucioni është një proces që shpërblen zgjidhjet e zgjuara në konkurrencën midis meshkujve për të dalluar në turmë. Depozitimi i një shtrese të zezë poshtë njërës prej pjesëve të shpendëve me pendë të ndritshme blu i ka lejuar meshkujve të prodhojnë atë vibracion shtesë që i ndihmon ata në konkurrencën për partnerë.

Arsyeja pse shtresa e zezë funksionon aq mirë është se ajo thith të gjithë dritën që kalon përmes shtresës së sipërme të pendëve të ngjyrosura. Ngjyra që shohim është blu sepse ato pendë të sipërme kanë një strukturë të hollë që shpërndan dritën në një mënyrë të veçantë, dhe reflekton dritën në pjesën blu të spektrit.

Pendët duken veçanërisht të gjalla blu sepse drita në valë të tjera thithet nga shtresa e poshtme. Nëse shtresa e poshtme do të ishte më e zbehtë, disa nga dritat në pjesët e tjera të spektrit do të ktheheshin mbrapsht dhe bluja nuk do të “dalë” aq shumë.

Truket e ndryshme për ngjyra të ndryshme

Me interes, në studimin e ri, studiuesit zbuluan se për pendët e verdha funksionon truku i kundërt. Pendët e verdha përmbajnë pigmentë të verdhë – karotenoide – dhe në këtë rast ato janë të përforcuara nëse kanë një shtresë të bardhë poshtë.

Shtresa e bardhë reflekton dritën që kalon përmes pendave të verdha, dhe kjo rrit shkëlqimin e këtyre njollave të verdha, duke i bërë ato më të dukshme në kontrast me njollat përreth me ngjyrë.

Një teknikë befasisht e zakonshme

Autorët u fokusuan pjesën më të madhe të punës së tyre te speciet e tanager, zakonisht zogj shumë të ngjyrosur që hanë fruta dhe janë vendase në Amerikën Qendrore dhe Jugore.

Megjithatë, pasi zbuluan se çfarë po ndodhte te tanagerët, ata kontrolluan nëse kjo po ndodhte edhe te zogj të tjerë.

Ky punim shtesë zbuloi se përdorimi i flokeve të zi dhe të bardhë si bazë për të përmirësuar ngjyrën gjendet në shumë familje të tjera zogjsh, duke përfshirë fairy wrent australianë që kanë një ngjyrë të tillë të ndritshme blu.

Ky përdorim i gjerë i zi dhe i bardhë në shumë specie të ndryshme sugjeron se zogjtë kanë përmirësuar prodhimin e ngjyrës në këtë mënyrë të zgjuar për dhjetëra miliona vjet, dhe se është shumë i përdorur në të gjithë zogjtë.

Studimi është i rëndësishëm sepse na ndihmon të kuptojmë se si mund të evoluojnë tipare komplekse si ngjyra në natyrë. Ai gjithashtu mund të na ndihmojë të përmirësojmë prodhimin e ngjyrave të gjalla në arkitekturën, artin dhe modën tonë.