Piktura si një strehë: Artisti spanjoll Bárbara Alegre mbi artin, dhimbjen dhe shërimin emocional

‘Figurat e saj evokojnë një kthim në ngadalësi, empati dhe lidhje me veten, të tjerët dhe botën natyrore’

Origjinalisht publikuar në Global Voices

Bárbara Alegre në studion e saj_2021. Foto nga Javier Rodero.

Në një botë të mbingarkuar nga konflikte, stimuli i tepërt dhe lodhje emocionale, Bárbara Alegre pikturat e saj ofrojnë një kundërpeshë të rrallë: qetësi, butësi dhe lidhje të sinqertë. Duke përdorur paleta të zbehta dhe kompozicione me vaj të shtuar, ajo krijon hapësira intime që përgjigjen ndaj kaosit me butësi. Figurat e saj evokojnë një kthim në ngadalësi, empati dhe lidhje me veten, të tjerët dhe botën natyrore. Për Alegre, piktura është “një strehë,” një veprim i qetë shërimi në një botë që shpesh ndihet e mbingarkuar.

Alegre lindi në Spanjë dhe aktualisht bazohet në Barcelonë. Trajnimi i saj formal përfshin tri institucione kryesore: Llotja Escola d’Arts i Oficis, Chelsea College of Arts, dhe Royal College of Art në Londër, ku përfundoi MA-në e saj në Pikturë. Pas një periudhe të gjatë pushimi për të rritur një familje, kthimi në RCA ndihmoi në rifillimin e karrierës së saj dhe thellimin e qasjes së saj konceptuale ndaj artit. Çdo fazë arsimore e formësoi evoluimin e saj — nga bazat teknike në një praktikë më filozofike dhe të orientuar nga emocionet.

Këtë muaj, puna e Alegre u prezantua në Art Fair të Aleancës së Tregtarëve të Artit të Ri (NADA) në Nju Jork, e prezantuar nga galeria koreane, Dohing Art. Ekspozita shënoi një hap të rëndësishëm në zgjerimin e arritjes së saj globale, duke ofruar audiencave të Amerikës së Veriut një pamje të botës së saj introspektive dhe të thellë. Prezenca e saj në NADA theksoi rezonancën universale të punës së saj, e cila më parë është ekspozuar në Europë dhe Azi.

Bárbara Alegre ‘Limits of a Given World’ 2024. Vaj në kanavacë, 50 x 70 cm/19.68 x 27.56 in. Foto me mirënjohje nga arti-stili.

Në një intervistë me Global Voices, Alegre foli për forcat emocionale dhe simbolike pas artit të saj, përdorimin e sendeve personale si makiazh i nënës së saj të ndjerë, nënkurrjet psikologjike që formësojnë gjuhën e saj vizuale, dhe se si piktura shërben si terapi personale dhe një ofertë e qetë për të tjerët që kërkojnë ngushëllim në art.

Përmbledhje nga intervista vijojnë:

Omid Memarian (OM): Në “Kufijtë e një Bote të Caktuar,” një figurë luan me katërkëndëshin e një gjarpri me shkumë, duke evokuar ngadalësinë dhe reflektimin. Si përgjigjet kjo ndaj urgjencës së sotme dhe stimuli të tepruar?

Bárbara Alegre (BA): Në vitet e fundit, kam ndjerë një dëshirë të fortë për të krijuar imazhe qetësuese që kundërshtojnë dhunën e botës sonë shpesh të disfunksionalizuar. E shoh dashurinë si një rrugë për kuptim, dhe pikturën si një hapësirë të qetë, riparëse, pa cinizëm, që synon të ndajë qetësi, paqe dhe mirësjellje.

Kjo pikturë zhvillohet si një përrallë, treguar përmes një figure femërore që përfaqëson vlerat humaniste dhe një angazhim të thellë për të kuptuar dhe respektuar mjedisin që e mbështet trupin dhe mendjen e saj, duke përfituar në fund natyrën vetë.

Veprimi synon të rikuperojë një lidhje të humbur, të kthehet në ritmin e natyrës, dhe të na kujtojë se ende mund të jetë e mundur të ndjejmë fuqinë e saj riparëse — për të rikthyer balancën dhe harmoni me kafshët, bimët dhe ekosistemin, të cilat janë zgjerime të vetvetes sonë.

Bárbara Alegre ‘Last Lesson’ 2020. Make-up and oil on paper, 57 x 77 cm/22.44 x 30.31 in. Foto nga Ione & Mann Gallery.

OM:  Në serinë tuaj, “Last Lesson,” ju përfshitët makiazhin e nënës suaj në pikturat tuaja pas vdekjes së saj. Si ndikoi ky proces intim në eksplorimin tuaj të identitetit, memories dhe transformimit brenda veprës suaj?

BA: Ky kyç pune eksploroi dhimbjen, traumat dhe riparimin gjatë procesit të pikëllimit. Unë pikturova portrete të nënës sime duke përdorur makijazhin dhe brushat që ajo la pas përpjekjen për ta mbajtur pranë, fizikisht të pranishme. ADN-ja e saj ishte e përhapur kudo; puna ishte për të, e bërë prej saj, dhe për të. U bë një lamtumirë e ngadaltë që përfundoi kur makijazhi u mbarua.

Piktura ndihmoi në zgjidhjen e një puzzle të brendshme që fjalët ose veprimet nuk mund ta shpjegonin, pasi trauma shpesh reziston ndaj diskursit. Këto përfaqësime simbolike ndryshuan dhimbjen time, duke çuar në pranimin, nderimin dhe rivendosjen.

Unë reflektova mbi Melanie Klein’s mendimin për art terapinë si një akt dashurie dhe riparimi, dhe mbi Donald Winnicott’s idenë e artit si një hapësirë tranzicionale, duke u larguar nga realiteti drejt fantazisë dhe iluzionit. Në këtë kuptim, makijazhi u bë objekti tranzicional, duke ndihmuar në ndarjen nga nëna kur ajo nuk është më aty.

Bárbara Alegre, ‘Shadow’ 2024. Vaj në kanavacë, 35 x 35 cm/13.78 x 13.78 in. Fotografi nga artiisti.

OM: Pikturat tuaja shpesh kanë një paletë të zbehtë dhe kompozicione të buta. A mund të diskutoni se si zgjedhja juaj e ngjyrave dhe formave kontribuon në qetësinë dhe introspeksionin që permejnë artin tuaj? 

BA: Që nga mosha e re, jam tërhequr nga ndikimi emocional i ngjyrës, duke rregulluar intuitivisht nuancat për të nxjerrë ndjenja të caktuara. Në moshën e mesme të të rinjve, studimi i psikologjisë së ngjyrës e thelloi këtë, pasi mësova se si ngjyra formon humorin dhe gjendjet e brendshme. Më vonë, puna si florist shtoi një shtresë tjetër, duke lidhur nuancat me aromat dhe kuptimin simbolik.

Kjo themel formon paletën time aktuale: tonalitete të zbehta, pastelë, dhe ngjyra lëkure të zgjedhura për të evokuar butësi, empati, vulnerabilitet, dhe pafajësi, duke ftuar qetësi dhe meditimi. 

London Gallery Weekend 2022. ‘Last Lesson’ e Bárbara Alegre, 2020, në Piccadilly Lights. Foto nga Will Amlot, me mirënjohje të London Gallery Weekend.

OM: Puna juaj eksploron aspektet fizike dhe psikologjike. Si përdorni histori personale për të folur për tema më të gjera si empatia dhe gjendja njerëzore?

BA: Puna ime është e rrënjosur në reflektime dhe përvoja personale, por synon të shkojë përtej tyre për të folur për aspekte universale të gjendjes njerëzore.

Të gjithë lëvizim përmes peizazheve emocionale të ngjashme dhe pyetjeve themelore ndërsa rritemi. Arti gjithmonë ka trajtuar këto tema; ajo që ndryshon është mënyra se si i shprehim ato.

Unë përpiqem të krijoj një hapësirë ku shikuesit mund të ndjejnë lidhjen midis ndjenjave fizike dhe përgjigjeve psikologjike. Qëllimi im është që puna të rezonojë thellë, duke nxitur empatinë dhe një kuptim të përbashkët të njerëzisë sonë kolektive.

Bárbara Alegre, ‘Seven Souls’ 2024. Vaj në kanavacë, 70 x 50 cm 27.56 x 19.68 in. Fotografi me mirënjohje nga artiisti.

OM: Në punë si “Lufta, Ikja, Bllokimi,” ju eksploroni traumën dhe gjendjet psikologjike. Si i përktheni këto emocione në formë vizuale, dhe cilat janë sfidat që shoqërojnë këtë?

BA: Qasja ime për përkthimin e gjendjeve emocionale komplekse, veçanërisht ato të lidhura me traumën, në gjuhën figurative vizuale është shumë personale, por e udhëhequr nga dëshira për të lidhur me të tjerët. Sfida është të japësh formë emocioneve të brendshme, shpesh abstrakte, pa rënë në klishe. Filloj duke dëgjuar trupin tim, duke identifikuar vendndodhjen e dhimbjes, duke kuptuar natyrën e saj, dhe duke ndjerë çfarë mund ta qetësojë atë. Ky dialog i vazhdueshëm vetjak i ngjan një seance psikologjike. Edhe pse arti abstrakt mund të duket më i lehtë, unë e gjej shumë të thjeshtë për kompleksitetin e traumës. Qëllimi im është të formoj ndjenjat e padukshme përmes figuracionit që nderon thellësinë e tyre dhe fton empatinë.

Bárbara Alegre, ‘Naigo’ 2020. Vaj në kanavacë, 90 x 130 cm/35.43 x 51.18 in. Fotografi me mirënjohje nga artiisti.

OM: Ju keni quajtur artin një “

BA: Në përvojën time, roli i artit në shëndetin mendor dhe mirëqenien emocionale ka qenë jetik. Që nga fëmijëria, vizatimi dhe piktura më kanë ndihmuar të transformoj përvojat e dhimbshme në veprime pozitive. Kur jeta duket të jetë e reduktuar në dhimbje, gjetja e mënyrave jo-dëmshme për t’u përballur bëhet thelbësore—dhe për mua, praktika e rregullt artistike është një prej tyre. Përpiqem ta ndaj këtë refug me të tjerët, duke ofruar qetësi përmes meditimit dhe përvojës së artit. Galeritë me të cilat punoj mbështesin këtë — qoftë duke shtuar një tapet në një stendë, duke pikturuar muret me pastel të buta, ose duke zgjedhur një hapësirë me oxhak. Ai ndjesi e fundit e butësisë jeton në çdo detaj.

Bárbara Alegre, ‘Fight Flight Freeze’ 2023. Vaj në kanavacë, 80 x 80 cm/31.49 x 31.49 in. Fotografi nga arti.

OM: Me rritjen e digjitalizimit të botës së artit, si e perceptoni rolin e prezencës fizike dhe përvojës taktil në angazhimin me artin?

BA: Për mua, përvoja taktile dhe vizuale është thelbësore; fjalët nuk mund ta përcjellin ndjenjën e thellë të shikimit dhe prekjes. Përpiqem ta nxjerr atë ndjenjë përmes bojës.

Platformat digjitale janë të dobishme për aksesueshmëri, sidomos gjatë kohëve si COVID, por kufijtë e tyre janë të qartë. Në ekran, veprat e artit humbasin thellësi, detaje, teksturë, besnikëri të ngjyrave dhe gjurmët e ndjeshme njerëzore të origjinalit.

Asgjë nuk krahasohet me shikimin e artit në person, ku të gjitha shqisat angazhohen në një përvojë immersive. Ndërsa të dy format mund të bashkëjetojnë, digjitali kurrë nuk mund të zëvendësojë pasurinë e takimit të drejtpërdrejtë fizik.